Hoi allemaal, 

Vorig jaar heb ik als test onderstaande tutorial gemaakt van een mixsessie. Achteraf had er natuurlijk van alles beter gekund, en de eindmix is uiteindelijk niet helemaal naar wens, maar er zitten meer dan genoeg tips en tricks over mixen in. 

Het ging mij er vooral om dat je ziet hoe dit proces kan verlopen, want je weet inmiddels als het goed is wat alle knopjes doen. Ik heb dan ook een track gekozen die ik nog niet gemixt heb. Tutorials waarbij een mix ontleed wordt zijn er genoeg, maar daar lijkt het naar mijn idee vaak alsof een goede technicus altijd meteen de juiste plugin kiest en alleen maar weloverwogen keuzes maakt die altijd kloppen. Zo gaat het in het echt natuurlijk niet; het is een creatief proces en soms een gevecht met jezelf om voor jouw gevoel het beste uit het nummer te halen. 

Het proces van het mixen verloopt dan ook niet zo:

1. Gaan zitten 

2. Tracks inladen

3. Mixen en klaar!

Maar eerder zo:

Voorbereiding

1. Zorgen dat je werkplek of studio en mix template op orde is

2. Track inladen en de sessie voorbereiden, zodat je zo efficient mogelijk kan werken

3. Goed/vaak luisteren om een beetje een beeld te vormen van waar je naartoe zou willen werken.  Je kan hier ook naar wat referentie tracks luisteren en eventueel inladen in je sessie.  

Mixen

5. Experimentele fase waarin je voor jezelf een soort proefmix of prototype van de mix maakt. Hier kan het voorkomen dat je merkt dat je dingen mist die je nodig hebt. Het kan zijn dat er tracks opnieuw gemaakt of opgenomen moeten worden, of dat je bepaalde plugins mist die je nodig hebt om je doel te bereiken.

6. Definitieve mix: Na de experimentele fase ga je pas echt mixen. De meeste mensen doen dit bij voorkeur in twee of meer (dag) delen. Maar dat moet de tijd wel toelaten. Ik denk wel dat als je een veel gevraagde mix technicus wilt worden het ook gaat om kwantiteit; je moet veel mixen uitbrengen/verspreiden en consequent kwaliteit leveren. Op een gegeven moment moet je dus ook snel kunnen werken.

7. Eventueel aanpassingen doen die jij of de klant wenst nadat de track op meerdere systemen en locaties beluisterd is.

Mastering

Dit is de laatste stap voordat de track gereleased/geperst  wordt. Dit gebeurt bij voorkeur door een andere engineer, die objectief naar de mix kan luisteren. 

Ik zal deze stappen zo realistisch mogelijk proberen te doorlopen in onderstaande filmpjes. De mix vindt gewoon plaats in mijn home studiootje waar ik in de box werk met redelijke akoestiek en als monitoren de Equator Audio D8's. Bij een echte productie zal ik dus ook altijd de mix nog extra chekken bij Ignace over de Kii monitoren, in de woonkamer etc. zodat ik zeker weet dat het goed is. Het zou dus best kunnen dat ik wat kleine foutjes maak in de loop van de filmpjes, die ik dan later (hopelijk) fix. 

Vergeet niet dat ik deze track niet zelf heb opgenomen. Het eind doel dat ik in mijn hoofd heb kan dus nooit precies zo worden omdat de kale tracks niet voor mijn doel zijn opgenomen. Daarnaast is de band er niet bij; ik doe dus lekker wat ik leuk vind en probeer hier en daar ook wat leuke trucjes toe te passen.

Misschien vind je het leuk om de track ook zelf te mixen. (al kan ik me voorstellen dat je hem straks niet meer kan aanhoren..) Hieronder vind je de multitrack. 

Bij deze alvast het verloop van het mixen in audio (mp3):

De definitieve versie komt er nog aan!

Je kan ze hier downloaden ter referentie:

Ik heb als referentietracks de volgende nummers/albums geluisterd of in mijn achterhoofd gehouden:

- Feist - Metals (vooral vanwege de vocals in dit geval, maar sowieso een te gek opgenomen album)

- Radiohead - Identikit van het album A Moon Shaped Pool 

- Michael Kiwanuka - het hele album Love & Hate is superawesome. 

Voorbereiding

Het voorbereiden van de mix is een essentieel onderdeel van het mix proces. Bij voorkeur doe ik dit bijvoorbeeld de dag voor ik echt ga mixen. Anders heb ik waarschijnlijk de neiging om het af te raffelen omdat ik graag wil beginnen aan de mix zelf. (Nog beter: je assistent doet de voorbereiding zodat jij binnen kan lopen en kan gaan mixen).

De voorbereiding van een mix kun je vergelijken met de voorbereidingen in een goedrestaurant; hier steekt niemand een poot uit voordat alles tip top in orde is. De keuken moet opgeruimd zijn en alles moet op zijn plek staan, de beste ingrediënten (opnames, samples etc.) zijn in huis en iedereen weet wat hij moet doen. Pas dan kan het koken beginnen. 

Mix Template

In dit filmpje leg ik even uit wat ik op dit moment gebruik in mijn mix template. De basis blijft wel een beetje hetzelfde zo door de jaren heen, maar mijn keuze van plugins wisselt wel vaak. 

Het is lastig om als je nog geen of niet zoveel ervaring hebt een prettige template te maken omdat je dan nog niet precies weet wat je wilt natuurlijk. Ik zou toch willen adviseren dat je tenminste de grouptracks altijd klaar hebt staan, zodat je jezelf een beetje dwingt deze ook te gebruiken.

Het voorbereiden van de mix

Hier zet ik alle tracks klaar zodat ik zo snel mogelijk kan werken. Ik wil niet hoeven scrollen of zoeken, maar zo snel mogelijk door de sessie kunnen navigeren zodat als me iets te binnen schiet ik dit vrijwel direct kan uitvoeren.

Tracks doornemen, wat gaan we doen?

Hier laat ik de track zoals hij nu is even horen en nemen we de group tracks even door. Ook laat ik horen wat voor idee ik erbij heb en welke kant ik op zou willen. 

Je kan een track gewoon degelijk en goed mixen, en dan is er een gewoon goeie mix. Je kan ook, als de tijd en/of het geld het toelaten een poging wagen om er het allerbeste uit te sleuren wat je voor mogelijk houdt. Als dat lukt dan heb je een mix waar iedereen super blij van wordt, en daar doen we het denk ik voor. Lukt dit niet of  vind "men"dat je te ver gegaan bent dan kan je altijd een paar stappen terug gaan natuurlijk. Vergeet niet dat een mix niet in één keer perfect hoeft te zijn.

Vanwege de auteursrechten op de referentietracks kan je dit filmpje alleen streamen via deze link:

Mix Sessie 1

Hier loop ik alle tracks langs en probeer ik een beeld te krijgen van de mogelijkheden. Ik zet per track een bepaalde sound neer en experimenteer met de effecten. De track zou makkelijk goed gemixt kunnen worden, maar blijft dan naar mijn idee behoorlijk saai. Op het eind van dit filmpje heb ik een basis staan waarvan de levels nog niet helemaal kloppen, maar dat vind ik nu nog niet zo belangrijk, gewoon omdat ik nog niet zeker weet hoe ik de tracks ga gebruiken. Dit proces moet ook niet te lang duren; je moet op een gegeven moment wel een duidelijke keuze maken. Zeker als er een klant op zit te wachten natuurlijk.   

Aan bod komt vooral de standaard handelingen van balans, panning, filters, EQ en compressie. Ook probeer ik vast een galm op de vocal welke door de vocal zelf ge-side-chained wordt.

Na deze sessie vielen me een aantal dingen op:

- De drums zijn helemaal niet naar mijn zin; met de sound zoals ze zijn staan ze of te hard, of te zacht maar en dragen ze behalve het ritme verder niet echt iets bij aan een interessante sound.

- ik mis een hoop laag; de tracks zijn bij de opname iets te fanatiek gefilterd. een volle warme sound creëren wordt nog een uitdaging op zich.

- ik wil proberen de vocals meer karakter te geven

- ik wil het geheel met automation een stuk interessanter en strakker maken.

Mix Sessie 2.1

Ik ga hier aan de slag om vooral het laag en het karakter van de tracks te fixen. Er komen een aantal leuke trucjes voorbij zoals multiband distortion op de drums, RBass op de kick en bass en de vocal wordt parallel door een amp gehaald.

Deze bestaat uit twee delen, want op driekwart was mijn harde schijf vol door de opname...(DOM!)

Mixsessie 2.2

Mixsessie 2.3

Omdat alles altijd langer duurt dan je denkt...

Hier fix ik nog een paar kleine dingetjes aan de drums, en besteed ik vooral aandacht aan de koortjes. Hier komt ook een klein beetje autotune (Variaudio) in Cubase aan bod. Daarna kijk ik nog even naar de group tracks en master. Klein beetje EQ en compressie op de master mag best als je het leuk vindt! Je wilt uiteindelijk dat de mastering engineer zo min mogelijk hoeft te doen.

Mixsessie 3 | Automation

Tot mijn grote spijt en frustratie blijkt dat die @%&! van een mac het geluid van Cubase niet heeft opgenomen, maar enkel mijn stem...Ik zal dit filmpje dus z.s.m. na proberen te doen. Voor nu hebben we dus alleen het geluid van de mic. 

In deze sessie focus ik me even op de automation van met name de vocal en drums. Ik probeer meer dynamiek te creeren en de break wat interessanter te maken met filter automation.

Ik ga de mix nog even over verschillende sets beluisteren. In het laatste filmpje zet ik dan nog wat puntjes op de i. Na de mastering lessen zal ik ook nog even laten zien hoe ik deze zou masteren.

Nogmaals: voor vragen over deze sessie verwijs ik jullie graag naar de Youtube comments. Veel mixplezier!